はじめに
第19回ではDev Containersの基本を解説しました。今回は、PythonとPostgreSQLを使ったWebアプリケーション開発環境を構築して、データベースに接続してデータの読み書きをしてみましょう。
開発環境の構築
まず、開発環境を構築します。事前に任意のディレクトリからVisual Studio Codeを起動しておきます。Visual Studio Codeが起動したら、コマンドパレット(表示 > コマンドパレット
)からadd dev container configuration files...
を検索して実行します。
ここでDev Containersの環境を作るためにいくつか質問が表示されますが、次のように回答します。
ワークスペースに構成を追加する
を選択Python 3 & PostgreSQL
を選択3.11-bullseye(既定)
を選択。新しいバージョンがある場合は(既定)
と書かれているものを選択- 機能は何も選択せずに
OK
を選択
コマンドパレットの実行が完了すると.devcontainer
ディレクトリが作成されます。このディレクトリには、Dockerfileやdevcontainer.jsonなどの設定ファイルが含まれています。
第19回との違いは、複数のコンテナイメージを取り扱うため、docker-compose.ymlが追加されている点です。ローカル開発環境ではAPIサーバーとDBサーバーのように複数コンテナを使った開発をする際に便利です。
5 | │ └── docker-compose.yml |
ここまでで、開発環境を起動するために必要なファイルは揃いました。次に開発環境を起動してみましょう。
開発環境の起動
コマンドパレットからdev containers: rebuild container
を検索して実行します。下図ように表示されたら、無事に開発環境が起動できています。
FastAPIのプロジェクトを作成
__init__.py
とmain.py
、requirements.txt
を作成します。__init__.py
は空ファイルにします。
requirements.txtの作成
前回はPoetryツールを使って作成しましたが、今回は事前に作成済みのところからスタートします。以下の内容をrequirements.txt
に記述します。
01 | annotated-types==0.6.0 ; python_version >= "3.11" and python_version < "4.0" |
02 | anyio==4.3.0 ; python_version >= "3.11" and python_version < "4.0" |
03 | click==8.1.7 ; python_version >= "3.11" and python_version < "4.0" |
04 | colorama==0.4.6 ; python_version >= "3.11" and python_version < "4.0" and (sys_platform == "win32" or platform_system == "Windows") |
05 | fastapi==0.110.2 ; python_version >= "3.11" and python_version < "4.0" |
06 | greenlet==3.0.3 ; python_version >= "3.11" and python_version < "4.0" and (platform_machine == "aarch64" or platform_machine == "ppc64le" or platform_machine == "x86_64" or platform_machine == "amd64" or platform_machine == "AMD64" or platform_machine == "win32" or platform_machine == "WIN32") |
07 | h11==0.14.0 ; python_version >= "3.11" and python_version < "4.0" |
08 | httptools==0.6.1 ; python_version >= "3.11" and python_version < "4.0" |
09 | idna==3.7 ; python_version >= "3.11" and python_version < "4.0" |
10 | pydantic-core==2.18.1 ; python_version >= "3.11" and python_version < "4.0" |
11 | pydantic==2.7.0 ; python_version >= "3.11" and python_version < "4.0" |
12 | python-dotenv==1.0.1 ; python_version >= "3.11" and python_version < "4.0" |
13 | pyyaml==6.0.1 ; python_version >= "3.11" and python_version < "4.0" |
14 | sniffio==1.3.1 ; python_version >= "3.11" and python_version < "4.0" |
15 | sqlalchemy==2.0.29 ; python_version >= "3.11" and python_version < "4.0" |
16 | starlette==0.37.2 ; python_version >= "3.11" and python_version < "4.0" |
17 | typing-extensions==4.11.0 ; python_version >= "3.11" and python_version < "4.0" |
18 | uvicorn[standard]==0.29.0 ; python_version >= "3.11" and python_version < "4.0" |
19 | uvloop==0.19.0 ; (sys_platform != "win32" and sys_platform != "cygwin") and platform_python_implementation != "PyPy" and python_version >= "3.11" and python_version < "4.0" |
20 | watchfiles==0.21.0 ; python_version >= "3.11" and python_version < "4.0" |
21 | websockets==12.0 ; python_version >= "3.11" and python_version < "4.0" |
ファイルの作成ができたら、次のコマンドを実行してライブラリをインストールします。
1 | pip install --no-cache-dir --upgrade -r requirements.txt |
main.pyの作成
FastAPIの公式チュートリアルを元に作成しています。各コードの詳しい説明は公式サイトのドキュメントを参照してください。
01 | from typing import Union |
03 | from fastapi import FastAPI |
10 | return {"Hello": "World"} |
13 | @app.get("/items/{item_id}") |
14 | def read_item(item_id: int, q: Union[str, None] = None): |
15 | return {"item_id": item_id, "q": q} |
ファイルが作成できたら、アプリケーションが起動できるか確認してみましょう。
1 | uvicorn app.main:app --host 0.0.0.0 --port 8080 |
ブラウザでhttp://localhost:8080
にアクセスして、{"Hello": "World"}
と表示されれば成功です。
データベースの接続
データベースに接続するため、app/
ディレクトリにcrud.py
、database.py
、models.py
、schemas.py
を作成します。作成に当たってはFastAPIのSQLデータベースチュートリアルの内容を元にしています。
また、main.py
を以下のように修正します。
01 | from fastapi import Depends, FastAPI, HTTPException |
02 | from sqlalchemy.orm import Session |
04 | from . import crud, models, schemas |
05 | from .database import SessionLocal, engine |
07 | models.Base.metadata.create_all(bind=engine) |
19 | @app.post("/users/", response_model=schemas.User) |
20 | def create_user(user: schemas.UserCreate, db: Session = Depends(get_db)): |
21 | db_user = crud.get_user_by_email(db, email=user.email) |
23 | raise HTTPException(status_code=400, detail="Email already registered") |
24 | return crud.create_user(db=db, user=user) |
27 | @app.get("/users/", response_model=list[schemas.User]) |
28 | def read_users(skip: int = 0, limit: int = 100, db: Session = Depends(get_db)): |
29 | users = crud.get_users(db, skip=skip, limit=limit) |
33 | @app.get("/users/{user_id}", response_model=schemas.User) |
34 | def read_user(user_id: int, db: Session = Depends(get_db)): |
35 | db_user = crud.get_user(db, user_id=user_id) |
37 | raise HTTPException(status_code=404, detail="User not found") |
41 | @app.post("/users/{user_id}/items/", response_model=schemas.Item) |
42 | def create_item_for_user( |
43 | user_id: int, item: schemas.ItemCreate, db: Session = Depends(get_db) |
45 | return crud.create_user_item(db=db, item=item, user_id=user_id) |
48 | @app.get("/items/", response_model=list[schemas.Item]) |
49 | def read_items(skip: int = 0, limit: int = 100, db: Session = Depends(get_db)): |
50 | items = crud.get_items(db, skip=skip, limit=limit) |
crud.py
を以下のように作成します。
01 | from sqlalchemy.orm import Session |
03 | from . import models, schemas |
06 | def get_user(db: Session, user_id: int): |
07 | return db.query(models.User).filter(models.User.id == user_id).first() |
10 | def get_user_by_email(db: Session, email: str): |
11 | return db.query(models.User).filter(models.User.email == email).first() |
14 | def get_users(db: Session, skip: int = 0, limit: int = 100): |
15 | return db.query(models.User).offset(skip).limit(limit).all() |
18 | def create_user(db: Session, user: schemas.UserCreate): |
19 | fake_hashed_password = user.password + "notreallyhashed" |
20 | db_user = models.User(email=user.email, hashed_password=fake_hashed_password) |
27 | def get_items(db: Session, skip: int = 0, limit: int = 100): |
28 | return db.query(models.Item).offset(skip).limit(limit).all() |
31 | def create_user_item(db: Session, item: schemas.ItemCreate, user_id: int): |
32 | db_item = models.Item(**item.dict(), owner_id=user_id) |
database.py
を以下のように作成します。
01 | from sqlalchemy import create_engine |
02 | from sqlalchemy.ext.declarative import declarative_base |
03 | from sqlalchemy.orm import sessionmaker |
07 | engine = create_engine(SQLALCHEMY_DATABASE_URL) |
08 | SessionLocal = sessionmaker(autocommit=False, autoflush=False, bind=engine) |
10 | Base = declarative_base() |
modules.py
を以下のように作成します。
01 | from sqlalchemy import Boolean, Column, ForeignKey, Integer, String |
02 | from sqlalchemy.orm import relationship |
04 | from .database import Base |
08 | __tablename__ = "users" |
10 | id = Column(Integer, primary_key=True) |
11 | email = Column(String, unique=True, index=True) |
12 | hashed_password = Column(String) |
13 | is_active = Column(Boolean, default=True) |
15 | items = relationship("Item", back_populates="owner") |
19 | __tablename__ = "items" |
21 | id = Column(Integer, primary_key=True) |
22 | title = Column(String, index=True) |
23 | description = Column(String, index=True) |
24 | owner_id = Column(Integer, ForeignKey("users.id")) |
26 | owner = relationship("User", back_populates="items") |
schemas.py
を以下のように作成します。
01 | from pydantic import BaseModel |
04 | class ItemBase(BaseModel): |
06 | description: str | None = None |
09 | class ItemCreate(ItemBase): |
18 | from_attributes = True |
21 | class UserBase(BaseModel): |
25 | class UserCreate(UserBase): |
32 | items: list[Item] = [] |
35 | from_attributes = True |
データベース接続する際に必要な情報は.devcontainer/docker-compose.yml
から取得します。今回は、ローカル開発環境で使用することを想定しているため、ユーザー名やパスワードなどは分かりやすいものにしています。外部からアクセス可能なDBを使う場合は、セキュリティに気をつけてください。
3 | POSTGRES_USER: postgres |
5 | POSTGRES_PASSWORD: postgres |
プログラムの記述が完了したら、アプリケーションを起動して動作確認を行います。
1 | uvicorn app.main:app --host 0.0.0.0 --port 8080 |
ブラウザでhttp://localhost:8080/docs
にアクセスして、FastAPIの自動生成されたドキュメントが表示されれば成功です。Swagger UIからAPIを実行して、データベースにデータが保存されることを確認してみましょう。
defaultセクションにあるPOST /users/
のエンドポイントを展開して、Try it out
ボタンをクリックします。続けてメールアドレスとパスワードを入力してExecute
ボタンをクリックしてください。
2 | "email": "hoge@example.com", |
defaultセクションにあるGET /users/
のエンドポイントを展開して、Try it out
ボタンをクリックします。Execute
ボタンをクリックすると、データベースに登録されているユーザー情報が取得できます。
おわりに
今回は、PythonとPostgreSQLでWebアプリケーションの開発環境を構築し、データベースに接続してデータの読み書きする方法を解説しました。今回の内容を通じて、Dev Containersを使うことで手軽にWebアプリケーションの開発環境を構築できることが、より実感できたのではないでしょうか。